+0 به یه ن
ريشه‌ي بسياري از مسائل و مشكلات رواني كودكان و نوجوانان در اضطراب و
اختلالات مرتبط با آن است. اضطراب به صورت يك اصطلاح كلي تعريف مي‌شود كه
تنش و برانگيختگي فيزيولوژيكي، درك عقيده و اجتناب رفتاري را دربرمي‌گيرد.
(ايسائو و پيترمن، ترجمه براتيان، ۱۳۸۴)
كودكان هم مثل بزرگترهايشان
دچار اضطراب مي‌شوند ولي اغلب از اينكه اضطراب و‌استرس را تجربه مي‌كنند
ناآگاهند در حالي كه بچه‌ها از اضطراب آسيب مي‌بينند- اضطرابي كه آنها را
بسوي افسردگي هدايت مي‌كند. آنها ممكن است اين اضطراب را به طرق مختلفي
نشان دهند يكي از خطرناكترين كارهايي كه ممكن است والدين بكنند چشم پوشي از
بحرانهاي دوران كودكي فرزندانشان است. مهم نيست كه اين بحران چقدر كوچك به
نظر برسد كي رخ دهد و چه شدتي داشته باشد.
در دوره كودكي بلوكهاي
ساختماني كودكان ساخته مي‌شود و دوره بزرگسالي آنها را تشكيل مي‌دهد
اضطرابي كه در كودكي شكل مي‌گيرد اگر در همان كودكي برطرف نشود در بزرگسالي
به سختي برطرف مي‌شود (تريسي هيل، ۲۰۰۸) وقتي كودكان در لفافه‌اي از
نگراني گرفتار مي‌شوند به نظر ساده مي‌رسد كه به آنها اطمينان دهيم خوبند و
مشكلي ندارند ولي آن وقت آنها در حيرت مي‌مانند اگر همه چيز خوب است پس
چرا من هنوز مي‌ترسم؟!
بيش از آرام كردن مي‌بايد به كودكان ياد دهيم كه
چگونه «نگراني» عمل مي‌كند آنها چطور مي‌توانند با اضطراب چالش پيدا كرده و
از پس آن برآيند. (تامار چانسكي ، ۲۰۰۷).
رسالت‌ما اين‌است كه كيفيت
زندگي كودكان مضطرب و والدين آنها را به كمك متخصصين بالا ببريم. چون
كودكان معمولا نگرانيهايشان را در تنهايي خود پنهان مي‌كنند، هدف ما اين
است كه به بزرگترها كمك كنيم تا به كودكان بيشتر توجه كنند ، اضطراب آنها
را بشناسند و به آنها كمك كنند. (چانسكي، ۲۰۰۸).
بيان مسئله :
رشد هيجاني براي همه انسانها نوعي چالش است، كودكان در طي دوره‌اي كمتر از
يك دهه از درك هيجاني محدود به افرادي با شبكه هيجاني پيچيده تبديل
مي‌شوند. با بالا رفتن سن، تعداد و پيچيدگي تجارب هيجاني و همين طور
مطالبات براي نحوه ابراز هيجاني همگي افزايش مي‌يابند تعجب آور نيست كه
برخي از كودكان در رويارويي با اين چالش‌ها درهم مي‌شكنند و دچار
اختلال‌هاي هيجاني مي‌شوند اختلال‌هاي هيجاني سيري مزمن دارد و مي‌تواند به
شدت مزاحم روند عادي زندگي در دوران بزرگسالي مي‌شود. (كلر و همكاران،
۱۹۹۳؛ راچمن، ۱۹۹۸، به نقل از كندال، ترجمه نجاريان، داوودي، ۱۳۸۴).
فهرست مطالب
چكيده
فصل اول :كليات پژوهش
مقدمه
بيان مسئله
اهميت و ضرورت مساله
اهداف پژوهش
پرسشها و فرضيه‌هاي پژوهش
فرضيه‌هاي تحقيق
تعاريف نظري و عملياتي متغيرها
تعريف نظري مشاوره گروهي به شيوه شناختي رفتاري :
اضطراب كودكان
فصل دوم : ادبيات پيشينه پژوهش
مقدمه:
الف – مباني نظري
اضطراب كودكي
تعريف و طبقه بندي
اضطراب
علائم رايج اضطراب
ترس
انواع ترسهاي دوران كودكي
نوزادي
اوايل كودكي
كودك مدرسه‌اي
نگراني
ترس در برابر اضطراب
علائم عمومي اضطراب در كودكان
اختلال‌هاي اضطرابي در كودكان
اختلال اضطراب جدايي:
اختلال وحشتزدگي
مدرسه هراسي
اختلال اضطراب فراگير (GAD)
اختلال وسواس فكري و عملي
اختلال فشار رواني پس از سانحه
مفهوم سازي عمومي اختلال‌هاي اضطرابي
۱٫ نشانه‌هاي جسماني و بدني
۲٫ آشفتگي‌هاي ذهني و شناختي:
۳٫ اجتناب‌ها و واكنش‌هاي رفتاري
همه گير شناسي اختلال‌هاي اضطرابي كودكان و نوجواني
جدول ۲-۱ ميزان شيوع اختلال‌هاي اضطرابي در كودكان و نوجوانان
(بيدل و ترنر، ۲۰۰۵)
جدول ۲-۲ ميزان همبودي نمونه‌هايي از كودكان كه تشخيص اوليه
اختلال اضطرابي داشته‌اند. (بيدل و ترنر ۲۰۰۵)
ديدگاههاي مختلف در مورد اضطراب
۱٫ ديدگاه روان پويايي
۲٫ ديدگاه زيست شناختي
ديدگاه ساليوان
ديدگاه هورناي
ديدگاه اتو رنك
ديدگاه آدلر
ديدگاه رفتاري
ديدگاه شناختي
ديدگاه وجودي
ديدگاه فرد مدار
ديدگاه گشتالت درماني
ديدگاه سيستمي
شيوه‌هاي ارتباطي والدين و تاثير بر اضطراب كودكان
درمان شناختي- رفتاري CBT
CBT چگونه
عمل مي‌كند
چطور فردي مي‌تواند اين تغييرات رفتاري را بدست آورد؟
درمان اختلال‌هاي اضطرابي
۱٫ حساسيت زدايي منظم
۲٫ غرقه سازي (درمان با غرقه سازي تجسمي)
۳- الگو برداري
۴٫ كنترل اضطراب
خود گويي مثبت
كنترل هراسها
مداخله مرتبط با والدين
مشاركت خانواده در درمان CBT
دارو درماني
پيشنهاداتي براي والدين با كودكان مضطرب:
تاثير محيط و وراثت بر اضطراب كودكان
تاثير اضطراب بر تحصيل كودكان
روش مشاوره گروهي
قوانين اساسي گروه
فرايند مشاوره گروهي به شيوه شناختي رفتاري
اهداف درماني گروه درماني به شيوه شناختي رفتاري
تحقيقات انجام گرفته در داخل و خارج كشور
تحقيقات انجام گرفته در ايران
جمع بندي و نقد و بررسي پژوهشهاي انجام شده
فصل سوم : روش اجراي پژوهش
الف ) طرح پژوهش
نمونه و نمونه گيري:
نمونه مورد مطالعه و روش نمونه گيري
ابزارهاي اندازه گيري متغيرها
پرسشنامه علائم مرضي كودك (CSI-4)
مقياس‌هاي پرسشنامه علائم مرضي (CSI4)
گروه A-
اختلال كاستي- بيش فعالي
گروه B-
اختلال لجبازي و نافرماني (سوالات ۲۶-۱۹ در هر يك از پرسشنامه‌هاي والد و معلم)
گروه C-
اختلال سلوك (سوالات ۴۱-۲۷ در هر يك از پرسشنامه‌هاي والد و معلم)
گروه D-
اختلالات اضطرابي
گروه E-
اختلالات اضطرابي و تيك
گروه G-
اختلالات خلقي
گروه H-
اختلالات فراگير رشدي (PDD)
گروه I-
اختلالات اضطرابي
گروه J-
اختلال اضطرابي
گروه K
اختلالات دفع
متغيرها:
اعتبار و روايي پرسشنامه (CSI4)
مدت زمان اجراي پرسشنامه:
شيوه نمره گذاري
روش جمع آوري داده‌ها
فصل چهارم : يافته‌هاي پژوهش
۱٫ توصيف داده‌ها:
نمودارهاي مربوط به آمار توصيفي
نمودار۱-۴ نمرات مربوط به پيش آزمون اضطراب فراگير (درگروه
آزمايش)
نمودار۲-۴: نمرات مربوط به پيش آزمون اضطراب فراگير (درگروه
كنترل )
نمودار۳-۴نمرات مربوط به پس آزمون اضطراب فراگير (درگروه آزمايش)
نمودار۴-۴: نمرات مربوط به پس آزمون اضطراب فراگير (درگروه
كنترل )
نمرات هراس اجتماعي گروه كنترل در پيش آزمون نمودار۵-۴
نمرات هراس اجتماعي گروه آزمايش در پيش آزمون نمودار۶-۴
نمرات هراس اجتماعي گروه كنترل در پس آزمون نمودار۷-۴
نمرات هراس اجتماعي گروه آزمايش در پس آزمون نمودار۸ -۴
نمرات –اضطراب جدايي گروه آزمايش در پيش آزمون نمودار۹-۴
نمرات اضطراب جدايي گروه كنترل در پيش آزمون نمودار۱۰-۴
نمرات اضطراب جدايي گروه آزمايش در پس آزمون نمودار۱۱-۴
نمرات اضطراب جدايي گروه كنترل در پس آزمون نمودار۱۲-۴
تحليل داده‌ها
پرسش پژوهش
جدول ۳-۴ آمار توصيفي مربوط به نمرات اضطراب فراگير
جدول ۴-۴ آزمون لون براي برابري واريانس‌ها
جدول ۵-۴ جدول ANCOVA
اثرات بين آزمودني‌ها (اضطراب فراگير)
جدول ۶-۴ آمار توصيفي مربوط به نمرات هراس اجتماعي
جدول ۷-۴ آزمون لون براي برابري واريانس‌ها
جدول ۸-۴ جدول ANCOVA
آزمون اثرات بين آزمودني‌ها (هراس اجتماعي)
جدول ۹-۴ آمار توصيفي مربوط به نمرات اضطراب جدايي
جدول ۱۰-۴ آزمون لون براي برابري واريانس‌ها
جدول ۸-۴ جدول ANCOVA
آزمون اثرات بين آزمودني‌ها (اضطراب جدايي)
فصل پنجم : بحث ونتيجه گيري
الف )بررسي فرضيه‌ها
پرسش اول :
پرسش دوم :
اين نتيجه با نتايج حاصل از پژوهشهاي :
پرسش سوم :
محدوديتها
پيشنهادات :
الف : پيشنهاد به پژوهشگران بعدي
ب: پيشنهادات كاربردي
منابع و مأخذ
منابع فارسي :
منابع لاتين:
ضمائم
پرسشنامه علائم مرضي كودكان (CSI-4) – ( براساس DSM IV) – فرم ويژه معلمان
پرسشنامه علائم مرضي كودكان (CSI-4) – (براساس DSM IV) – فرم ويژه والدين
منابع و مأخذ :
منابع فارسي :
اتكينسون، ريتال و اتكينسون، ريچاردس و هيلگارد، ارنست، زمينه روان شناسي ( جلد دوم )، ترجمه محمدنقي براهني و همكاران، ( ۱۳۸۰). تهران : انتشارات رشد.
آركراتو ،چويل و موريس، ريچارد جي، روان شناسي باليني كودك، ترجمه محمد رضا نائينيان و همكاران، ( ۱۳۸۱). تهران : رشد .
اشتاينبرگ، لارنس ( ۱۹۵۲). ده اصل ثابت فرزند پروري، ترجمه مهرنوش عابر (۱۳۸۷). تهران : انتشارات رشد .
انجمن روان پزشكي آمريكا ( ۲۰۰۰). متن تجديد نظر شده راهنماي تشخيصي و آماري اختلال هاي رواني، ترجمه ياماك آواديس يانس و محمد رضانيكخو، (۱۳۸۱). تهران : انتشارات سخن
ايسائو، پيترمن، اختلالات اضطرابي در كودكان ونوجوانان . ترجمه براتيان ، (۱۳۸۴). تهران : انتشارات رشد .
بلك برن ايوي، ماري و ديويدسون، كيت ام، شناخت درماني افسردي و اضطراب، ترجمه حسن توزند جاني، ( ۱۳۷۴). مشهد : انتشارات آستان قدس رضوي .
.
.
.
منابع لاتين:
- Alfano CA, Beidel DC & Turner SM.(2002). Cognition in childhood Anxiety : Conceptual , Methodological , and Developmental Issues , Clin Psychol Rev, 22(8) , 1209- 38 .
-Beidel, D.C,(2007) Social Anxiety Disorder Etiolog and Early clinical presen . Jclin Psychiatry. 59 Supp117:27-32 ( 2003
- Beidel , D.C.And Turner , S.M.(2005). Childhood Anxiety Disorder: A Guide to Research and Treatment New york :Rutledge .
- Bogels SM, Ziyterman D.(2000). Dysfunctional cognitlonsnin children with social phobia separation Anxiety Disorder And Generalized Disordery .Abnorm child psychol, 28(2) – ۲۰۵- ۷۷
- Bogel S.M, Van . Oosten A, Muris P, and Amulders D . ( 2001) . famitial Correlates of social Anxiety in children and Adolescents. Behaviour Res There , 39(3):273-87.